गीतानुवाद-२११: देखा ना हाय रे

मूळ हिंदी गीतः राजेंद्र किशन, संगीतः राहूलदेव बर्मन, गायकः किशोरकुमार

चित्रपटः बॉम्बे टू गोवा, सालः १९७२, भूमिकाः अमिताभ बच्चन, अरुणा इराणी
मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २००८०२११
 

धृ	देखा ना, हाय रे सोचा ना हाय रे रख दी निशाने पे जान कदमों पे तेरे निकले मेरा दम है बस यही अरमान	पाहीला ना आचार, केला ना विचार लावले पणाला मी प्राण चरणांठायी तुझ्या, होवो देहावसान हीच मनीची मनीषा
१	मिट जायेंगे मर जायेंगे काम कोई कर जायेंगे मर के भी चैन ना मिले तो जायेंगे यारो कहाँ	मिटून जाईन, मरून जाईन काम काही करून जाईन संपून ही संतोष ना, लाभला तर मी जाऊ कुठे
२	कातिल है कौन कहा नही जाये चुप भी तो रहा नही जाये बुलबुल है कौन कौन सैयाद कुछ तो कहो रे मेरी जान	अपराधी कोण सांगवेच ना चुपही मज राहवेचना पाखरू कोण, कोण पारधी काही सये बोल ना
३	घर से चले खा के कसम छोडेंगे पिछा ना हम सर पे कफन बांधे हुए आया दिवाना यहाँ	निघालो घरून घेऊन शपथ सोडेन ना पाठलाग अन घेऊन प्राण तळहातावरी आलो मी होऊन खुळा

https://www.youtube.com/watch?v=BfsXDkUx3WA

गीतानुवाद-२१०: दिल जो ना कह सका

मूळ हिंदी गीतः साहिर, संगीतः रोशन, गायकः रफी, लता
चित्रपटः भीगी रात, सालः १९६५, प्रदीपकुमार, मीना कुमारी, अशोककुमार 

मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २०१००११९

धृ	दिल जो ना कह सका वोही राज़-ए-दिल कहने की रात आई	गूज, जे न उमटले ते मनाचे गूज आता, वदण्याची रात आली
१	नग़मा सा कोई जाग उठा बदन में झंकार की सी थरथरी है तन में हो, प्यार की इन्हीं धड़कती धड़कती फ़िज़ाओं में रहने की रात आई	गाणे कोणतेसे जागले शरीरी तार छेडिली जणू कुणी अंतरीची हो, प्रेमाच्या या स्पंदत्या स्पंदत्या बहारीतच, राहण्याची रात आली
२	तौबा ये किस ने अंजुमन सजा के टुकड़े किये हैं गुंच-ए-वफ़ा के उछालो गुलों के टुकड़े के रंगीं फ़िज़ाओं में रहने की रात आई	पाहा हे कुणी या मैफलीस सजवून तुकडे केले ह्या प्रीतीच्या फुलांचे उधळा आता हे तुकडे की रंगीत बहारीतच राहण्याची रात आली
३	चलिये मुबारक ये जश्न दोस्ती का दामन तो थामा आप ने किसी का हो, हमें तो खुशी यही है तुम्हें भी किसी को अपना कहने की रात आई	ठरो मैत्रीचा हा सोहळा शुभंकर हात तू कुणाचा तरी, हाती घेतलास मला तर खुशी असे ही तुलाही कुणास आपला म्हणण्याची रात आली
४	सागर उठाओ दिल का किस को ग़म है आज दिल की क़ीमत जाम से भी कम है पियो चाहे खून-ए-दिल हो के पीते पिलाते ही रहने की रात आई	करा पेयपाने, मन मोडणे न दुःखद आज सुरेहूनही मना कमी किंमत प्या, जरी असो ते रक्त ईप्सिताचे की पीत आणि पाजतच राहण्याची रात आली
५	अब तक दबी थी एक मौज-ए-अरमाँ लब तक जो आई बन गई है तूफ़ाँ हो, बात प्यार की बहकती बहकती निगाहों से कहने की रात आई	आजवरच्या सूप्त इच्छेचा प्रवाह मुखावरती येता उमटले हे वादळ हो, गोष्ट प्रेमाचीच ढळत्या, ढळत्या कटाक्षांनी वदण्याची रात आली
६	ग़ुज़रे न ये शब खोल दूँ ये ज़ुल्फ़ें तुमको छुपा लूँ मूँद के ये पलकें हो, बेक़रार सी लरज़ती लरज़ती सी छाँवों में रहने की रात आई	सरो ना ही रात, मोकलू हे केस डोळे मिटू का मी साठवून चित्र हो, अस्वस्थशा बुजर्‍या बुजर्‍या सावलीतच, राहण्याची रात आली

 

https://www.youtube.com/watch?v=3EDPAe4P2EY रफी

https://www.youtube.com/watch?v=IFEwzBJlpb4 लता

गीतानुवाद-२०९: बार बार तोहे क्या समझाये

मूळ हिंदी गीतः मजरूह, संगीतः रोशन, गायकः लता, रफी
चित्रपटः आरती, सालः १९६३, भूमिकाः मीना कुमारी, अशोक कुमार, प्रदीप कुमार 

मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २००८०८१०

https://www.youtube.com/watch?v=2Do7dknvqPc

गीतानुवाद-२०८: कभी तो मिलेगी, कहीं तो मिलेगी

मूळ हिंदी गीतः मजरूह, संगीतः रोशन, गायकः लता
चित्रपटः आरती, सालः १९६३, भूमिकाः मीना कुमारी, अशोक कुमार, प्रदीप कुमार 

मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २००८०८१०

धृ	कभी तो मिलेगी, कहीं तो मिलेगी बहारों की मंज़िल राही	कधी तरी मिळेलच, कुठे तरी मिळेलच बहारीचे ईप्सित पांथा
१	लम्बी सही दर्द की राहें दिल की लगन से काम ले आँखों के इस तूफ़ाँ को पी जा आहों के बादल थाम ले दूर तो है पर, दूर नहीं है नज़ारों की मंज़िल राही	लांबच असो दुःखाच्या वाटा एकाग्रतेने चल पुढे डोळ्यांतील हे वादळ पिऊन घे ढग निश्वासांचे रोख तू दूर असूनही दूर नसावे दृश्यांचे ईप्सित पांथा
२	माना कि है गहरा अन्धेरा गुम है डगर की चाँदनी मैली न हो धुँधली पड़े न देख नज़र की चाँदनी डाले हुए है, रात की चादर सितारों की मंज़िल राही	मानले  की दाट आहे अन्धेरा रस्त्यावर नाही चांदणे धूसर न हो, अस्पष्ट ना हो दृष्टीतलेही चांदणे बसले आहे ओढून, रात्रीची चादर तार्‍यांचे ईप्सित पांथा

https://www.youtube.com/watch?v=hUwQ3CntUGI

गीतानुवाद-२०७: सुनो सजना पपीहे ने कहा सबसे

मूळ हिंदी गीतः आनंद बक्षी, संगीतः लक्ष्मीकांत-प्यारेलाल, गायिकाः लता
चित्रपटः आये दिन बहार के, सालः १९६६
भूमिकाः धर्मेंद्र, आशा पारेख, बलराज सहानी, सुलोचना, राजेंद्र नाथ 

मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २००९०३०७

 

धृ	सुनो सजना पपीहे ने सुनो सजना पपीहे ने कहा सबसे पुकार के सम्भल जाओ चमन वालों सम्भल जाओ चमन वालों के आये दिन बहार के	श्रव ए सजणा, समस्तांना, श्रव ए सजणा, समस्तांना, पहा पावशा पुकारतो असा सावध उपवनांनो असा सावध उपवनांनो बहार येई, वनांत रे
१	फूलों की डालियाँ भी यही गीत गा रही हैं घड़ियाँ पिया मिलन की नज़दीक आ रही हैं नज़दीक आ रही हैं हवाओं ने जो छेड़े हैं हवाओं ने जो छेड़े हैं फ़साने हैं वो प्यार के सम्भल जाओ चमन वालों के आये दिन बहार के	गाती फुलांचे गुच्छही, गाणे बहारीचे हे वेळही सजण भेटीची, येते समीप आहे येते समीप आहे झुळूकांनी उकललेले झुळूकांनी उकललेले, कथानक हेच, प्रेमाचे असा सावध उपवनांनो बहार येई, वनांत रे
२	देखो न ऐसे देखो मरज़ी है क्या तुम्हारी बेचैन कर न देना तुमको क़सम हमारी तुमको क़सम हमारी हमीं दुशमन न बन जायें हमीं दुशमन न बन जायें कहीं अपने क़रार के सम्भल जाओ चमन वालों के आये दिन बहार के	पाहू नकोस ऐसे, मर्जी तुझी कशाची बेचैन कर न ऐसा, शप्पथ तुला असे माझी शप्पथ तुला असे माझी न व्हावे आपणच शत्रू न व्हावे आपणच शत्रू कधी अपुल्याच धीराचे असा सावध उपवनांनो बहार येई, वनांत रे
३	बाग़ों में पड़ गये हैं सावन के मस्त झूले ऐसा समाँ जो देखा राही भी राह भूले राही भी राह भूले के जी चाहा यहीं रख दें के जी चाहा यहीं रख दें उमर सारी ग़ुज़ार के सम्भल जाओ चमन वालों के आये दिन बहार के	बागांत झोपाळे हे, श्रावणी झुलू पहाती पाहून दृश्य सारे, पथ वाटसरूही चुकती पथ वाटसरूही चुकती मला वाटे इथेच पुरे मला वाटे इथेच पुरे खुशीत आयुष्य वेचावे असा सावध उपवनांनो बहार येई, वनांत रे

https://www.youtube.com/watch?v=iCsa5eG9oo0

नृपनीती

खोटी, खरी, मृदु, कठोर कधी असे ती
हत्या करे, म्हणत काहि कधी दयाळू ॥
खर्चीकही, विपुल वित्तवती कधी ती
वेश्येपरी बहुरुपा नृपनीति रे ती ॥ - वसंततिलका 

मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २०२१०६१३

मूळ संस्कृत श्लोकः

श्री. आनंद घारे यांच्या चर्यापुस्तक भिंतीवरून साभार! 

सत्याsनृता च परुषा प्रियवादिनी च
हिंस्रा दयालुरपि चार्थपरा वदान्या ।
नित्यव्यया प्रचुरनित्यधनागमा च
वाराङ्गनेव नृपनीतिर् अनेकरूपा ॥ - वसंततिलका 

नीतिशतक-४७, राजा भर्तृहरी, इसवीसनपूर्व-५५४ वर्षे

अर्थ: राजनीती (राजाचे धोरण) एकाद्या वेश्येप्रमाणे निरनिराळ्या रूपांमध्ये आणि चंचल असते. कधी तिच्यात खरेपणा असतो, तर कधी खोटेपणा (फसवणूक) असतो, कधी ती कठोर बोलते तर कधी गोड बोलते, कधी हिंसक तर कधी दयाळू असते, कधी तिला पैशाचा हव्यास असतो, तर कधी ती उदार होते, कधी कंजूस असते तर कधी खूप धन साठवत असते.

गीतानुवाद-२०६: ऐ मेरे दिल कहीं और चल

मूळ हिंदी गीतकारः शैलेंद्र, संगीतः शंकर-जयकिसन, गायकः तलत महमूद
चित्रपटः दाग, सालः १९५२, भूमिकाः दिलीपकुमार, निम्मी, उषाकिरण 

मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २०११०६३०

 

धृ	ऐ मेरे दिल कहीं और चल गम की दुनिया से दिल भर गया ढुंढ ले अब कोई घर नया	ए मना तू कुठे दूर चल दुःखी जीवनास जीव ऊबला आसरा बघ आता तू नवा
१	चल जहाँ गम के मारे न हो झुठी आशा के तारे न हो झुठी आशा के तारे न हो उन बहारों से क्या फायदा जिस में दिल की कली जल गई जख्म फिर से हरा हो गया	चल जिथे त्रासले कुणी नसो खोट्या आशेचे तारे न हो खोट्या आशेचे तारे न हो त्या बहारीचा काय फायदा मन-कळी जीत कोमेजली घाव पुन्हा नवा जाहला
२	चार ऑसू कोई रो दिया फेर के मुँह कोई चल दिया फेर के मुँह कोई चल दिया लुट रहा था किसी का जहाँ देखती रह गयी ये जमीं चुप रहा बेरहम आसमाँ	चार अश्रू कुणी ढाळले तोंड फिरवून कुणी चालले तोंड फिरवून कुणी चालले जग कुणाचे हिरावत होते पाहतच राहिली ही जमीन निर्दयी नभहि चुप राहिले

 

 

http://www.youtube.com/watch?v=_aFqiq7yHI8

गीतानुवाद-२०५: मेरे महबूब तुझे

मूळ हिंदी गीतः शकील, संगीत नौशाद, गायकः रफी, लता
चित्रपटः मेरे मेहबूब, सालः १९६३, भूमिकाः राजेंद्रकुमार, साधना, अमीता, अशोककुमार, निम्मी 

मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २००९०३१०

धृ	मेरे महबूब तुझे मेरी मुहब्बत की कसम फिर मुझे नर्गिसी आँखों का सहारा देदे मेरा खोया हुआ रंगीन नज़ारा देदे	ल	हे प्रियकरा तुला माझ्या प्रीतीची शपथ पुन्हा तव नेत्रकमलांचा मज सहारा दे तू माझा हरपलेला रंगपट मला पुन्हा दे तू
१	ऐ मेरे ख़्वाब की ताबीर मेरी जान-ए-जिगर ज़िन्दगी मेरी तुझे याद किये जाती है रात दिन मुझको सताता है तस्सव्वुर तेरा दिल की धड़कन तुझे आवाज़ दिये जाती है आ मुझे अपनी सदाओं का सहारा देदे मेरा खोया हुआ रंगीन नज़ारा देदे	ल	ए माझ्या स्वप्नांच्या अर्था, ए माझे प्राणसख्या माझे आयुष्य, आठवण तुझी, करतच राहते अहर्निश सय तुझी, सतवतच राहते आहे मला स्पंदने हृदयाची माझ्या, बोलावती नेहमीच तुला दे आधार मला भावना तुझ्याही सांगून माझा हरपलेला रंगपट मला पुन्हा दे तू
२	याद है मुझको मेरी उम्र की पहली वो घड़ी तेरी आँखों से कोई जाम पिया था मैंने मेरी रग-रग में कोई बर्क सी लहराई थी जब तेरे मरमरी हाथों को छुआ था मैंने आ मुझे फिर उन्हीं हाथों का सहारा देदे मेरा खोया हुआ रंगीन नज़ारा देदे	ल	आठवत आहे मला, आयुष्यातली पहिली ती वेळ तुझ्या डोळ्यांनी मी, रसरंग चाखला होता माझ्या धमन्यांतुनी, सौदामिनी चमकली जणू जेव्हा तुझ्या मऊमऊ, हातांचा स्पर्शही झाला ये मला त्याच, हातांचा पुन्हा आधार दे तू माझा हरपलेला रंगपट मला पुन्हा दे तू
३	सामने आके ज़रा परदा उठादे रुख से इक यही मेरा इलाज-ए-ग़म-ए-तन्हाई है तेरी फ़ुरक़त ने परेशान किया है मुझको अब तो मिल जा के मेरी जान पे बन आई है दिल को भूली हुई यादों का सहारा दे दे मेरा खोया हुआ रंगीन नज़ारा दे दे	ल	ये समोर अनावृत्त या रूपास कर तू हाच माझ्या विरहाच्या व्यथेचा आहे इलाज तुझ्या विरहाने किती त्रस्त केले आहे मला आता तरी भेट की हे बेतले जीवावर आहे मनाला, विसरलेल्या स्मृतींचा सहारा दे तू माझा हरपलेला रंगपट मला पुन्हा दे तू
४	भूल सकती नहीं आँखें वो सुहाना मंज़र जब तेरा हुस्न मेरे इश्क़ से टकराया था और फिर राह में बिखरे थे हज़ारोँ नग़में मैं वो नग़में तेरी आवाज़ को दे आया था साज़-ए-दिल को उन्हीं गीतों का सहारा दे दे मेरा खोया हुआ रंगीन नज़ारा दे दे	र	विसरू शकती ना डोळे तो चेहरा मोहक जेव्हा सौंदर्य तुझे प्रेमाशी टक्करले माझ्या आणि मग वाटेवर विखुरलेली हजारो गीते मी ती गीते तुझ्या आवाजाला देऊन आलो त्याच गीतांचा, हृदसंगीता, सहारा दे तू माझा हरपलेला रंगपट मला पुन्हा दे तू
५	याद है मुझको मेरी उम्र की पहली वो घड़ी तेरी आँखों से कोई जाम पिया था मैंने मेरी रग-रग में कोई बर्क सी लहराई थी जब तेरे मरमरी हाथों को छुआ था मैंने आ मुझे फिर उन्हीं हाथों का सहारा देदे मेरा खोया हुआ रंगीन नज़ारा देदे	र	आठवत आहे मला, आयुष्यातली पहिली ती वेळ तुझ्या डोळ्यांनी मी, रसरंग चाखला होता माझ्या धमन्यांतुनी, सौदामिनी चमकली जणू जेव्हा तुझ्या मऊमऊ, हातांचा स्पर्शही झाला ये मला त्याच, हातांचा आधार दे तू माझा हरपलेला रंगपट मला पुन्हा दे तू
६	मैने इक बार तेरी एक झलक देखी है मेरी हसरत है के मैं फिर तेरा दीदार करूँ तेरे साए को समझ कर मैं हंसीं ताजमहल चाँदनी रात में नज़रों से तुझे प्यार करूँ अपनी महकी हुई ज़ुल्फ़ों का सहारा दे दे मेरा खोया हुआ रंगीन नज़ारा देदे	र	मी तर एकवार तुझी एक छबी देखिली आहे माझी इच्छा आहे की मी पुन्हा तुझे रूप बघू तुझ्या छायेला समजून मी प्रिय ताजमहाल चांदण्या रात्री नजरेने तुजसी प्रेम करू तुझ्या सुगंधित केसांचा मज सहारा दे तू माझा हरपलेला रंगपट मला पुन्हा दे तू
७	ढूँढता हूँ तुझे हर राह में हर महफ़िल में थक गये हैं मेरी मजबूर तमन्ना के कदम आज का दिन मेरी उम्मीद का है आखिरी दिन कल न जाने मैं कहाँ और कहाँ तू हो सनम दो घड़ी अपनी निगाहों का सहारा दे दे मेरा खोया हुआ रंगीन नज़ारा देदे	र	शोधतो तुजसी मी हर पथी, हर मैफलीतही थकून असहाय्य गेली पावलेही कांक्षेची माझ्या आजचा दिन माझ्या आशेचा आहे अंतीम दिवस न जाणत मी कुठे, नी तू कुठे, असशील उद्या दो घडी आपल्या, नयनांचा सहारा दे तू माझा हरपलेला रंगपट मला पुन्हा दे तू
८	सामने आके ज़रा परदा उठादे रुख से इक यही मेरा इलाज-ए-ग़म-ए-तन्हाई है तेरी फ़ुरक़त ने परेशान किया है मुझको अब तो मिल जा के मेरी जान पे बन आई है दिल को भूली हुई यादों का सहारा दे दे मेरा खोया हुआ रंगीन नज़ारा दे दे	र	ये समोर अनावृत्त या रूपास कर तू हाच माझ्या विरहाच्या व्यथेचा आहे इलाज तुझ्या विरहाने किती त्रस्त केले आहे मला आता तरी भेट की हे बेतले जीवावर आहे मनाला, विसरलेल्या स्मृतींचा सहारा दे तू माझा हरपलेला रंगपट मला पुन्हा दे तू

ताबीर  = स्वप्नार्थ; बर्क = वीज; मंजर = विश्रांतीस्थान, दृश्य, चेहरा

https://www.youtube.com/watch?v=kJ3DwFWhQuE रफी

https://www.youtube.com/watch?v=xzPGBnKt8z0 लता

गीतानुवाद-२०४: ओ बसंती

चित्रपटः जिस देश में गंगा बहती है, सालः १९६०, भूमिकाः राज कपूर, पद्मिनी, प्राण
गायिकाः लता, संगीतः शंकर-जयकिशन, मूळ हिंदी गीतकारः शैलेंद्र 

मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २००९०३०५

धृ	ओ बसंती पवन पागल ना जा रे ना जा, रोको कोई	ए वसंतातील समीरा नको ना जाऊ, जाऊ नको
१	बन के पत्थर हम पड़े थे सूनी सूनी राह में जी उठे हम जब से तेरी बांह आई बांह में छीन कर नैनों के काजल ना जा रे ना जा, रोको कोई	रुक्ष अन् वैराण पथी ह्या राहिले होऊन दगड जीव आला जीवनी या हात तू देता, फिरून घेऊनी डोळ्यातील काजळ नको ना जाऊ, जाऊ नको
२	याद कर तूने कहा था प्यार से संसार है हम जो हारे दिल की बाजी ये तेरी ही हार है सुन ये क्या कहती है पायल ना जा रे ना जा, रोको कोई	आठव तू होतेस म्हटले प्रेमाने संसार हा हारले प्रेमात बाजी ही तुझीच की हार आहे ऐक म्हणती काय पैंजण नको ना जाऊ, जाऊ नको

https://www.youtube.com/watch?v=vkWFtG5nFyI

गीतानुवाद-२०३: पवन दीवानी

मूळ गीतकार: मजरूह, संगीत: सचिनदेव बर्मन, गायक: लता
चित्रपट: डॉ.विद्या, साल: १९६२, भूमिका: वैजयंतीमाला, मनोजकुमार 

मराठी अनुवादः नरेंद्र गोळे २००८०९०६

धृ	हाय, पवन दीवानी पवन दीवानी न माने, उड़ाये मोरा घूँघटा आ ली पवन दीवानी	हाय, झुळुक खुळी ती झुळुक खुळी ती न ऐके, उडवे पदराला ती आली झुळुक खुळी ती
१	उलझी लट हमारी लिपटी मोरी सारी पथ पे कोई जैसे मारे पिचकारी छेड़ छेड़ जाये चंचल मस्तानी मस्तानी	गुंतली बट ती माझी चिकटली अन् साडी मार्गी कुणी जैसी मारे पिचकारी खोडी जणू काढी अवखळ स्वच्छंदी स्वच्छंदी
२	सा नि ध म ग ध म ध नि प नि ध नि नि सा अखियाँ तरसे मोरी डगरी नहीं सूझे कित चली मैं गोरी बैरन सब बूझे झूम झूम रोके फिर भी मर जानी	सा नि ध म ग ध म ध नि प नि ध नि नि सा आसुसती डोळे, वाटही ना उमजे कुठे मी जात नारी सर्वही ती समजे गिरकी घेत रोखे तरीही सरणारी

 https://www.youtube.com/watch?v=8khKmlWbOTM